Historia kół gospodyń sięga 1866 roku, gdzie we wsi Piaseczno na Pomorzu Gdańskim powstało „Towarzystwo gospodyń”, ale pierwsze koło gospodyń wiejskich założyła w 1877 roku we wsi Janisławice działaczka socjalistyczna Filipina Płaskowicka. Wówczas KGW pełniły role nie tylko kaganka wiejskiej oświaty, ale stawały się subtelną formą oporu wobec zaborcy.
W okresie międzywojennym Panie spotykały się, aby poszerzyć wiedzę z zakresu prowadzenia gospodarstwa domowego. Największy rozkwit KGW nastąpił w okresie PRL-u. Niestety, z nadejściem wolności politycznej KGW zaczęły upadać, gdyż były niesłusznie uważane jako relikt upadłego systemu: niemodne, wyśmiewane i niepotrzebne.
Renesans i odrodzenie
W XXI wieku kobietom na terenach wiejskich potrzebna jest integracja i kultywowanie tradycji, dlatego koła gospodyń zaczęły się odradzać i obecnie przeżywają renesans. Od niespełna roku podstawą ich działania jest ustawa o kołach gospodyń wiejskich z 28 listopada 2018 roku. Koło ma osobowość prawną i podlega wpisowi do Krajowego Rejestru KGW. Wpisu dokonuje prezes ARiMR. KGW działa na podstawie statutu.
Na terenie jednej wsi może działać tylko jedno koło. O formie działalności danego KGW decyduje zebranie członków oraz zarząd wybierany przez to zebranie. Na swoją działalność KGW może pozyskać dotację z ARiMR.
W 2009 roku swoją działalność na terenie gminy Strachówka reaktywowały dwa koła: KGW z Równego, które swoją rocznicę uroczyście obchodziło 8 czerwca 2019 roku i KGW ze Strachówki, które świętowało 7 września 2019 roku. W 2014 roku zawiązały się Panie z Jadwisina i od tego czasu promują gminę Strachówka. W bieżącym roku powstało KGW w Boruczy, które pod kierownictwem Pani sołtys Ewy Szczęsnej nabiera rozmachu i aktywnie uczestniczy w różnych uroczystościach gminnych i powiatowych.
Do powstania przygotowują się kolejne koła: w Zofininie i w Józefowie. Ogromnym sukcesem dla Pań z Zofinina okazały się tegoroczne Dożynki Gminne, które wspaniale i z ogromnym zaangażowaniem zorganizowały. Panie z Józefowa również mają apetyt na swoje koło, ale brakuje im liderki, które da tę pierwszą iskierkę, zaangażuje się i dalej nimi pokieruje.
Medal, tort i zabawa
Podczas jubileuszu 10-lecia reaktywowania swej działalności Panie z KGW ze Strachówki uhonorowane zostały przez marszałka województwa mazowieckiego Medalem Pro Masovia, który z rąk Bożeny Żelazowskiej – radnej wojewódzkiej, Emilii Oleksiak – kierownik Wydziału Kultury Urzędu Marszałkowskiego i Piotra Orzechowskiego – wójta gminy Strachówka otrzymała przewodnicząca KGW Strachówka Ewa Powierża. Na pamiątkę tego wydarzenia od organizatorek goście otrzymali upominkowe ramki z wykonanymi ręcznie na szydełku kwiatami.
W części artystycznej z własnymi repertuarami wystąpiły siostry Anna i Małgorzata Gołoś z KGW w Strachówce, a następnie cały zespół Jubilatek. Zaśpiewały także Kalinki z Miąsego, Sulejowianki z Sulejowa i EKO Kabaret z Urli.
Po części artystycznej przyszedł czas na smaczną część kulinarną, a jej zwieńczeniem był tradycyjny, jubileuszowy tort i symboliczna lampka wina. Ostatnią częścią była zabawa taneczna do białego rana, a od życzeń dla wszystkich kół gospodyń rozpoczęłam ten artykuł.
Magdalena Suchenek
radna powiatu wołomińskiego